Çocuk Diş Çocuk Diş Hekimliğinde Çürük Önleyici Programlar
Çocuk diş hekimliğinde çürük önleyici programlar
Çürük önleyici programlarda temel yaklaşım çürük yapıcı etkenlerin çocuğa özgü bir şekilde tespit edilmesi ve çürük risk durumunun belirlenmesi üzerine kurgulanmaktadır. “Biberon çürüğü sebepleri” başlığı altındaki etkenler genel çürük yapıcı etkenler olup hastaya özgü bir programın çıkarılması gerekmektedir.
Öncelikle rutin diş hekimi kontrolü altında olmanın önemi unutulmamalıdır. İlk diş hekimi kontrolünün ilk diş çıktığı zaman veya ilk yaş dönümünde yapılması gerektiği kabul edilmektedir. Çocuğun bakımıyla sorumlu kişilerin çocuğun ağız hijyenini sağlama ile ilgili bilgilendirilmesi ve çocuğa yardım etmelerinin ve yönlendirmelerinin sağlanması gerekmektedir. El yetenekleri ve motor fonksiyonları açısından çocukların 9-10 yaşlara kadar diş fırçalama hareketleri açısında yardıma ihtiyaçları olduğu bilinmelidir.
Çocuğun yaşı itibariyle ağızda bulunan dişlerin boyutlarına uygun bir diş fırçası seçimi yapılmalı ve düzenli aralıklarla (3 ay) değiştirilmesi sağlanmalıdır. Diş macunu seçimi de yaşına uygun dönem için gerekli dozu içeren florlu diş macunu seçilerek yapılmalı ve macun miktarı 2 yaş altında sürüntü miktarı, 2 yaştan büyük çocuklarda ise bezelye miktarını geçmemelidir. Diş fırçası ıslatılmadan kullanılmalıdır. Erken aşamalarda tespit edilen çürük oluşumların durdurulması, dişin mine tabakasını çürüğün ilerlemesine karşı daha dirençli hale getirerek mümkün olmaktadır.
Florürler
Minenin kristal yapısı ile reaksiyona girerek diş yüzeyine tükürükte bulunan kalsiyum ve fosfat iyonlarının çökelmesini sağlayan ve çürüğe karşı doğal minedeki yapıdan daha dirençli florapatit yapısı oluşturan florid, farklı tiplerdeki ürünleri ile günümüzde çürük oluşumunu engellemek ve başlangıç haldeki yüzeyel çürüğü durdurmak amacıyla en çok kullanılan materyaldir. Sistemik (flor tabletler, suların florlanması, florlu sütler veya tuzlar) ve bölgesel (diş macunu, cila, jel, gargara) olmak üzere iki türlü kullanım şekli vardır. Çocuğun çürük riskine göre yılda 2-4 kez uygulanması gerekmektedir. Çürük önlemede uygulama kolaylığı ve maliyetinin yanısıra en etkili ve en güvenilir yöntemdir.
Türk Dişhekimleri Birliği ve Türk Pedodonti Derneği, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Dünya Dişhekimleri Birliği (FDI), Avrupa Pediatrik Dişhekimliği Birliği (EAPD) ve Amerikan Pediatrik Dişhekimliği Birliği (AAPD), ülkemizde ciddi bir sağlık problemi olan diş çürüğünün önlenmesinde ve azaltılmasında, içme sularının florlanması da dâhil olmak üzere çeşitli yöntemlerle flor uygulamalarının etkili olduğunu bilimsel raporlarla kanıtlamışlardır.
http://www.tdb.org.tr/tdb/v2/ekler/TDB_Flor%20Bas%C4%B1n%20B%C3%BClteni_20.10.2016.pdf
Ülkemizdeki şebeke sularında Flor olmaması, yaş gruplarına özgü önerilen diş macunlarının içeriğindeki Flor dozu, diş fırçasına sürülmesi gereken diş macunu miktarı ve fırçalama sayısı rutini göz önüne alındığında hayat boyu alınacak Flor dozunun insan için tehlikeli sınırlara ulaşamayacağı bildirilmektedir.
CPP-ACP (Süt Proteini)
Diş çürüğünü önlemedeki etkinliği kanıtlanmış bir madde olup piyasada diş macunlarının içine konmuş şekilde yer almaktadır. Süt ve süt ürünlerine alerjisi olan çocuklar haricinde tüm bireylerde
diş macunu formunda kullanılabilmektedir. Temel mekanizması, bu bileşiğin asit ortama maruz kaldığında çözünerek ağız içine kalsiyum ve diğer yararlı iyonları salması sonucu diş çürüğüne neden olan asit ortamın nötrlenmesini sağlaması ve dişin mine yapısına kalsiyum ve diğer yararlı iyonların çökelmesini sağlamasıdır. Sadece CPP-ACP içeren ve CPP-ACP+Flor içeren olmak üzere piyasada iki türlü ticari ürün bulunmaktadır.
Nanohidroksiapatit
Diş minesinin doğal yapısı olan hidroksiapatitin nanoteknolojideki gelişmeler sayesinde diş macunlarının içine katılmasıyla elde edilen ürünler de diş çürüğüne karşı koruyucu özelliktedirler. Biyolojik olarak oldukça uyumlu olan bu maddenin diş minesinin daha derin yüzeylerinde de çürüğe karşı dirençli bir bariyer oluşturduğu kanıtlanmıştır. Piyasa birçok markanın bu içerikteki diş macunları bulunmaktadır.
